MISTRZOWIE ŻYCIA - czyli o tym jak sprawić, żeby dzieciom chciało się chcieć.

 

Współczesny świat stawia przed dorosłymi coraz nowe, bardzo trudne wyzwania w sferze kształtowania osobowości dzieci i młodzieży. W dobie niezwykle szybkiego rozwoju cywilizacyjnego i kulturowego coraz częściej pojawiają się sytuacje, w których dzieci i młodzież tracą poczucie własnej wartości, czerpią z nieodpowiednich wzorców społeczno – kulturowych. Współczesna rodzina często nie ma możliwości sprostania wyzwaniom jakie stawia przed nią młode pokolenie. Wyzwaniom dotyczącym w szczególności rozwoju społeczno – emocjonalnego oraz intelektualnego młodego człowieka. Tym bardziej, że wzrost poziomu patologii wśród dzieci i młodzieży powoduje bardzo duże zainteresowanie – skądinąd słuszne - tą właśnie grupą dzieci zagrożonych i ich rodzinami. W związku z tym wiele innowacji społecznych, czy pedagogicznych, jakie powstają i są realizowane dotyczą rozwiązywania problemów już zdiagnozowanych, obejmują zakresem swojego działania rodziny patologiczne, wspierają w rozwoju dzieci w trudnej sytuacji społeczno – finansowej.

 

Jakie są dzieci? Z reguły kiedy odpowiadamy na to pytanie myślimy o tym, czy są one grzeczne, czy nie, szczęśliwe, czy nie albo też, czy mają dobre warunki rozwoju, czy środowisko, w którym wzrastają ma charakter patologiczny. Moglibyśmy mnożyć te opisy i zawsze można by wiele na ten temat powiedzieć. To, co ujęło nas – twórców i realizatorów programu Mistrzowie Życia – to niesamowity potencjał i niesamowite chęci dzieci do poznawania, a niekiedy nawet i do przekraczania swoich możliwości; niesamowite zdolności uczenia się zachowań i wykorzystania tego zarówno by odnosić swoje własne, indywidualne korzyści ale również – co dla nas było szczególnie wartościowe – dla dobra innych.

 

Program Mistrzowie Życia powstał w wyniku dyskusji kilku osób próbujących odpowiedzieć na pytanie: co zrobić, żeby dzieci, które mają potencjał zaczęły chcieć robić więcej niż to co do nich należy, a przez to rozwijały się zarówno fizycznie, emocjonalnie, jak i społecznie. Jakie działania należy wykonać żeby otworzyć przed tymi dziećmi drzwi do samoświadomości, umiejętności rozpoznawania i zaspokajania swoich potrzeb, myślenia o innych. Wnioski, do jakich doszliśmy były proste: należy stworzyć dzieciom możliwość rozwoju na różnych polach, w różnych obszarach, ale w taki sposób by finalnie składały się one w jedną całość. Tym bardziej, że niewiele jest działań, których adresatami byłyby dzieci i młodzież, u których nie zdiagnozowano różnych problemów, które radzą sobie w szkole, których rodzice poświęcają im optymalna ilość czasu. Dlatego też program Mistrzowie Życia skierowany jest głównie do takich dzieci. Rozwijane w nim bowiem umiejętności są wszechstronne i stymulują całościowy rozwój młodego człowieka. Program zawiera elementy rozwoju umiejętności społecznych, zagadnienia edukacji prozdrowotnej, muzycznej i sportowej. Pomaga rozwijać postawy prospołeczne, zainteresowanie sztuką i sportem. Pozwala na wzbogacanie różnych rodzajów aktywności oraz zgłębianie i doskonalenie umiejętności na poziomie zgodnym z możliwościami, zainteresowaniami i potrzebami indywidualnymi uczestników.

 

Cel główny programu:

zakorzenienie odpowiedzialności za własne ciało i kondycję fizyczną oraz wyzwolenie potrzeby dbałości o nie, wynikającej ze świadomości współzależności zdrowia fizycznego z rozwojem intelektualnym, psychicznym, społecznym i duchowym. Stwarzanie warunków do odkrywania i poszukiwania swoich uzdolnień i zainteresowań, przygotowujących do aktywności fizycznej indywidualnej i zespołowej (rówieśniczej, towarzyskiej i społecznej). Umożliwienie dopracowania się kondycji fizycznej, warunkującej realizację życiowych osiągnięć oraz umiejętności regeneracji sił poprzez aktywny wypoczynek. Poznanie własnego ciała, jego budowy, występujących odchyleń i sposobów ich korygowania oraz wymogów higienicznych. Umiejętności z zakresu poszczególnych dyscyplin sportowych, ale także sztuki i rozwoju społecznego nastawione są na harmonijny rozwój jednostki. Jednocześnie uwzględniają one rozwój indywidualnych predyspozycji sprawnościowych, intelektualnych i społecznych czego zakładaną konsekwencją powinna być samoświadomość i chęć dalszej pracy nad sobą.

 

Adresaci programu:

adresatami programu są dzieci w wieku od 4 do 16 lat.

 

 

Cele ogólne:

 

I. Sport – animacja, wdrażanie do uczestnictwa:

- badanie i działanie na rzecz rozwoju uzdolnień motorycznych, zgodnie z potrzebami i możliwościami indywidualnymi,

- nabywanie umiejętności ruchowych, umożliwiających sprawne zachowania w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia,

- poznanie i nabycie wiedzy i umiejętności ruchowych, umożliwiających uczestnictwo w wybranych formach aktywności fizycznej indywidualnej i zespołowej,

- umożliwienie odkrywania predyspozycji organizatorskich i sędziowskich podczas rozgrywek sportowych,

- współdziałanie w zespole, grupie, akceptacja siebie i innych, kultura kibicowania, stosowanie zasady „fair play”, określenie swoich możliwości,

- rozładowywanie napięć i nagromadzonej energii w rywalizacji sportowej,

- wyrabianie poczucia własnej wartości, sprawiedliwości i kultury osobistej oraz szacunku do innych osób, zwłaszcza słabszych i mniej sprawnych.

 

II. Sztuka - śpiew, interpretacja piosenki, ruch sceniczny, muzykoterapia:

- badanie i działanie na rzecz rozwoju uzdolnień motorycznych, zgodnie z potrzebami i możliwościami indywidualnymi,

- nabywanie umiejętności ruchowych, umożliwiających sprawne poruszanie się na scenie oraz rozwijanie warsztatu wokalnego,

- poznanie i nabycie wiedzy i umiejętności ruchowych, umożliwiających uczestnictwo w wybranych formach aktywności artystycznej indywidualnej i grupowej,

- umożliwienie odkrywania predyspozycji wokalnych i aktorskich podczas występów,

- współdziałanie w zespole, grupie, akceptacja siebie i innych, kultura osobista, przełamywanie „tremy scenicznej”, poszukiwanie barier swoich możliwości.

 

III. Rozwój społeczny i emocjonalny. Rozwój potencjału społecznego:

- dostarczenie wiedzy i umiejętności z zakresu skutecznego funkcjonowania młodego człowieka w społeczeństwie,

- kształtowanie odpowiedniej samooceny uczniów; umiejętność autoprezentacji,

- dostarczenie umiejętności radzenia w sobie w sytuacjach trudnych, w tym konfliktowych, czy przemocowych,

- nabycie umiejętności skutecznego komunikowania się i wyrażania własnych emocji,

- kształtowanie postaw prospołecznych.

 

IV. Język angielski, jako narzędzie do komunikowania się we współczesnym świecie:

- poznawanie języka obcego i jego praktycznego zastosowania,

- zapoznanie się z elementami kultury angielskiej i amerykańskiej oraz z różnicami pomiędzy zwyczajami panującymi w Polsce i krajach anglosaskich;  akceptacja innych kultur i obyczajów,

- odkrywanie własnych talentów językowych,

- wykształcenie odrębnej świadomości językowej,

- współdziałanie w grupie i dążenie do wyznaczonego celu,

- rozwijanie zainteresowania różnicami językowymi, wzbogacenie słownictwa, zarówno w języku poznawanym, jak i ojczystym.

 

 

Treści kształcenia i wychowania:

 

I. Sportowa animacja, wdrażanie do uczestnictwa:

- obserwacja uzdolnień motorycznych; uczestnictwo w zabawach, marszu, biegach i różnego rodzaju skokach,

- rozwijanie uzdolnień motorycznych:

   ~ szybkości i wytrzymałości - poprzez zabawy, ćwiczenia bieżne i biegi na różnych odcinkach w zmiennym    

      tempie, marszobiegi, biegi przełajowe,

   ~ mocy - poprzez zabawy skocznościowe, skoki dosiężne, wzwyż, w dal, skoki przez przeszkody,

   ~ siły - poprzez zabawy i ćwiczenia rzutne do celu stałego i ruchomego, przedmiotami o różnej wadze i wielkości,

      dźwiganie i przenoszenie przedmiotów,

   ~ zwinności i zręczności - poprzez zabawy i ćwiczenia z łączeniem różnych czynności, tory przeszkód, żonglerka piłkami,

      przyjmowanie różnych pozycji, przemieszczanie się, wymijanie, omijanie i przetaczanie,

- poznanie zasad bezpieczeństwa w wodzie; teoretyczne i praktyczne zasady ratownictwa wodnego, ćwiczenia zachowań w sytuacjach niebezpiecznych,

- wspieranie i rozwijanie aktywności fizycznej w środowisku wodnym poprzez zabawy i ćwiczenia – indywidualnie, w parach i zespołach; utrzymanie się w pozycji poziomej i pionowej, z zanurzaniem twarzy do wody, wydechy do wody, unoszenie się na wodzie w leżeniu na piersiach i na grzbiecie; praca rąk i nóg stylem dowolnym i klasycznym, na piersiach i na grzbiecie, skoki na nogi,

- rozwijanie predyspozycji do koszykówki przez zabawy i ćwiczenia udoskonalające prawidłową pracę nadgarstka lewej i prawej ręki, poruszanie się na ugiętych nogach, operowanie piłką – ćwiczenia indywidualne w różnych pozycjach, chwyty, podania, rzuty, zwody, podstawy taktyki, gry przygotowawcze i małe gry; udział w rozgrywkach Warszawskiego Okręgowego Związku Koszykówki Województwa Mazowieckiego oraz turniejach okolicznościowych; poznanie podstawowej wiedzy i umiejętności niezbędnych podczas pełnienia roli organizatora, zawodnika, sędziego i kibica,

- wzbogacanie podstawowych umiejętności lekkoatletycznych, dotyczących startu niskiego, wysokiego, technika skoku w dal i wzwyż, biegi sztafetowe oraz rzuty, udział w zawodach lekkoatletycznych organizowanych przez Warszawsko-Mazowiecki Okręgowy Związek Lekkiej Atletyki; organizacja, przeprowadzenie i sędziowanie zawodów lekkoatletycznych dla dzieci 6 - 9 letnich,

- wzbogacanie umiejętności umożliwiających aktywność fizyczną na śniegu i lodzie, saneczkarstwo, narciarstwo, zabawy, ćwiczenia, wyścigi z sankami w terenie płaskim, zjazdy z pochyłości, kierowanie lewą i prawą nogą, ciałem, ćwiczenia technik hamowania, jazda na nartach z wykorzystaniem technik sportowych,

- nauka jazdy konnej, przygotowanie konia do jazdy; ćwiczenie różnych technik jazdy konnej (stęp, kłus, galop),

- uświadomienie potrzeby dbania o własne zdrowie i codzienną higienę osobistą.

 

II. Sztuka - śpiew, interpretacja piosenki, ruch sceniczny, muzykoterapia:

- obserwacja uzdolnień rytmicznych, wokalnych i aktorskich, uczestnictwo w zabawach muzycznych, etiudach wokalnych i aktorskich,

- rozwijanie uzdolnień artystycznych:

   ~ poczucia rytmu - poprzez zabawy rytmiczne, grę na instrumentach perkusyjnych, układy choreograficzne,

   ~ intonacji - poprzez ćwiczenia oddechowe i intonacyjne, uświadomienie prawidłowej pozycji głosu,

   ~ dykcji - poprzez ćwiczenia oddechowe i dykcyjne, zabawy głosem, etiudy aktorskie,

   ~ ruchu scenicznego - poprzez zabawy ruchowe na scenie, tworzenie i realizowanie inscenizacji piosenek,

   ~ gry aktorskiej - poprzez interpretację tekstu literackiego, kształcenie emocji i dyscypliny scenicznej,

- wspieranie i rozwijanie aktywności fizycznej na scenie poprzez zabawy i ćwiczenia – indywidualnie, w parach i zespołach; utrzymanie sprawności ruchowej całego zespołu podczas zabaw ruchowych oraz występów scenicznych,

- rozwijanie predyspozycji do występów scenicznych, zarówno wokalnych, jak i aktorskich poprzez zabawy i ćwiczenia udoskonalające barwę głosu, technikę śpiewu, wyrażanie emocji i ruch na scenie; ćwiczenia głosowe, świadome zmiany barwy głosu, występy, popisy solowe, zabawy w wyrażanie różnych emocji, realizacji układów choreograficznych; udział w konkursach wokalno-aktorskich ogólno-warszawskich i ogólnopolskich oraz imprezach okolicznościowych, poznanie podstawowej wiedzy i umiejętności niezbędnych podczas pełnienia roli organizatora, wokalisty, aktora, jurora i widza,

- wzbogacenie wiedzy o relaksacyjnym działaniu muzyki na psychikę człowieka,

- zapoznanie z potrzebą dbania o własne zdrowie ogólne z uwzględnieniem higieny narządu głosu.

 

III. Rozwój społeczny i emocjonalny. Rozwój potencjału społecznego:

- integracja uczestników,

- sztuka skutecznego komunikowania się; rozwój umiejętności niezbędnych do porozumiewania się z rówieśnikami i rodzicami; ćwiczenie wyrażania własnych emocji; umiejętne radzenie sobie ze złością swoją i innych; asertywne wyrażanie swoich pragnień,

- jak mnie widzą, tak mnie piszą, czyli pozytywna autoprezentacja; pokazanie konsekwencji wyrażania siebie; tworzenie własnego konstruktywnego wizerunku; analiza swoich atutów; kształtowanie pozytywnej samooceny; radzenie sobie z kompleksami,

- „konflikty są wśród nas”; zrozumienie, czym jest konflikt i dlaczego tak często się pojawia; rozwijanie umiejętności analizy sytuacji konfliktowej; pokazanie różnych możliwości rozwiązywania konfliktów,

- „my, jako trzecia strona”; nabycie umiejętności mediatora rówieśniczego, pokazanie znaczenia nieagreresywnego i konstruktywnego radzenia sobie ze sporami i konfliktami dla przyszłych relacji międzyludzkich,

- rozwijanie umiejętności funkcjonowania w grupie; zrozumienie wpływu jaki na jednostkę wywiera grupa; wspieranie współdziałania w grupie,

- radzenie sobie ze stresem i trudnymi emocjami; pokazanie roli „dobrego dorosłego”.

 

IV. Język angielski, jako narzędzie do komunikowania się we współczesnym świecie:

- obserwacja uzdolnień językowych; uczestnictwo w zabawach, odgrywanie ról, udział w konkursach,

- rozwijanie uzdolnień językowych:

~ poprawna wymowa – piosenki i rymowanki utrwalające poznawane zwroty i pomagające w zapamiętywaniu poprawnej wymowy,

~ wzbogacanie słownictwa,

~ wprowadzenie podstawowych zasad dotyczących poprawnego konstruowania wypowiedzi,

- wskazanie podobieństw językowych oraz słownictwa funkcjonującego w obydwu językach,

- zabawa w pisanie – wyczulenie na różnice między zapisem fonetycznym, a ortograficznym, współpraca z pedagogiem szkolnym, mająca na celu pomoc dzieciom z dysgrafią i dysleksją,

- nauka systematyczności w poznawaniu języka obcego; wyrobienie samodyscypliny, koniecznej do utrwalania zdobytej wiedzy.

 

Metodyka programu:

zajęcia realizowane będą metodami aktywnymi i warsztatowymi. Uczniowie będą uczestniczyć w wyjazdach i treningach sportowych, zajęciach muzycznych i aktorskich, a także warsztatach umiejętności. Nacisk położony zostanie na aktywność własną uczniów. Wykorzystywane będą również takie techniki jak: praca z kamerą wideo, gry symulacyjne, przygotowywanie i odgrywanie scenek rodzajowych, przygotowywanie i prezentacja przedstawień. 

 

Dzięki połączeniu zabawy z nauką uczniowie będą zdobywać wiedzę w sposób naturalny (language acquisition) i nabędą umiejętności praktycznego zastosowania poznawanych słów i zwrotów. Wprowadzenie elementu współzawodnictwa (konkursy), będzie dodatkową motywacją oraz elementem nauki współpracy w ramach grupy.

 

Kadra realizatorów programu:

- Joanna Telus – mgr socjologii, specjalista z zakresu negocjacji, mediacji i rozwiązywania konfliktów, wieloletni trener umiejętności społecznych; posiada uprawnienia pedagogiczne,

- Mariusz Czaja – mgr sztuki, ukończony kurs aktorski,

- Iwona Rentflejsz - dr filolofii, nauczciel j. ang. z wieloletnią praktyką, pedagog,

- trenerzy i instruktorzy Uczniowskiego Klubu Sportowego „LA BASKET” W-wa.